Parlament Europejski zatwierdził dyrektywę. Czym będziemy ogrzewać budynki w kolejnych latach?
12 marca 2024 roku Parlament Europejski przyjął dyrektywę dotyczącą charakterystyki energetycznej budynków (EPBD), której celem jest poprawa efektywności energetycznej i redukcja emisji w sektorze budowlanym. W związku z tym pojawiły się pytania dotyczące przyszłości ogrzewania gazowego, a także obawy dotyczące nowych regulacji. Jakie są główne założenia tej dyrektywy, a które aspekty mogą wprowadzać w błąd? Oto kluczowe informacje.
Podgląd na rozprowadzenie systemu kominowego w domu
Co oznacza Dyrektywa EPBD?
Nowa dyrektywa EPBD stawia na elastyczność, dając państwom członkowskim możliwość wyboru różnych rozwiązań, które najlepiej odpowiadają ich potrzebom pod względem energetycznym i klimatycznym. Jednym z głównych punktów jest dążenie do zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Jednak w dyrektywie EPBD nie ma bezwarunkowego zakazu korzystania z kotłów gazowych. A więc wbrew doniesieniom medialnym, które sugerują rychły koniec używania kotłów gazowych, nie jest to prawda, gdyż dyrektywa EPBD pozwala na ich instalację w konkretnych określonych sytuacjach.
Oto kluczowe założenia dyrektywy:
Do 2029 roku instalacja kotłów gazowych odbywa się bez zmian. Nie ma zakazu ich używania.
Od 2030 roku, w nowych budynkach i tych poddanych pełnej termomodernizacji, kotły gazowe muszą być instalowane w kombinacji z odnawialnymi źródłami energii, takimi jak pompy ciepła, kolektory słoneczne czy piece kotły na biomasę (na przykład pellet lub drewno kawałkowe).
W istniejących budynkach po 2030 roku wymiana i naprawa urządzeń grzewczych odbywa się bez ograniczeń, z wyjątkiem budynków po głębokiej termomodernizacji.
Kotły gazowe zasilane gazami odnawialnymi (biometan, wodór itd.) nie podlegają żadnym ograniczeniom, nawet po 2030 roku.
Kominki i Dyrektywa Ekoprojekt
Drugim tematem, który wzbudza kontrowersje w kontekście ustaw antysmogowych, są kominki. Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują postanowienia dyrektywy unijnej Ekoprojekt, dotyczącej wymagań energetyczno-emisyjnych dla urządzeń grzewczych, w tym także dla kominków na drewno. Wbrew obiegowej opinii nowoczesne urządzenia kominkowe nie przyczyniają się znacząco do powstawania smogu – ich udział w zanieczyszczeniu powietrza wynosi obecnie mniej niż 1%.
Nowoczesne urządzenia kominkowe są zgodne z restrykcyjnymi normami, wykorzystują energię z biomasy (OZE), więc kominki można montować zarówno dziś jak I w przyszłości.
Ważnym elementem jest również to, że kominki obniżają energię pierwotną EP w certyfikatach energetycznych (Energia pierwotna – EP – to taka, którą pozyskuje się bezpośrednio z zasobów naturalnych – odnawialnych i nieodnawialnych).
W 16 województwach przyjęto uchwały mające na celu poprawę jakości powietrza. Większość z nich pozwala na stosowanie kominków opalanych drewnem pod pewnymi warunkami. Wyjątkiem jest Kraków, gdzie obowiązuje restrykcyjna ustawa antysmogowa i dozwolone są jedynie kominki gazowe.
Przykłady zastosowania różnych źródeł ciepła
Przyjrzyjmy się trzem przykładom porównującym różne źródła ciepła w domach jednorodzinnych.
Przykład 1
Pompa ciepła vs pompa ciepła z kominkiem
Dom z ogrzewaniem pompą ciepła (sprawność 4) porównanie: w systemie projektowanym do pompy ciepła dokładamy kominek a w celach porównawczych system alternatywny – sama pompa ciepła.
Przykład 2
Kocioł kondensacyjny vs kocioł kondensacyjny z kominkiem
Dom z ogrzewaniem gazem ziemnym (sprawność 1,09) porównanie: w systemie projektowanym do kotła gazowego dokładamy kominek, a w celach porównawczych system alternatywny – sam kocioł gazowy kondensacyjny.
Przykład 3
Kocioł na biomasę vs kocioł kondensacyjny gazowy
Domek ogrzewany kotłem na biomasę porównanie: w systemie projektowanym Kocioł na biomasę o sprawności 0,70 a w celach porównawczych system alternatywny – kocioł gazowy kondensacyjny sprawność 1,09.
Podsumowanie
Powyżej zaprezentowaliśmy różne drogi do osiągnięcia efektywnego i ekologicznego ogrzewania, zgodnie z założeniami dyrektywy EPBD (Energy Performance of Buildings Directive). Przykłady takie jak pompa ciepła połączona z kominkiem, kocioł kondensacyjny wspierany kominkiem, czy kocioł na biomasę, ukazują elastyczność w doborze systemów grzewczych, które mogą spełnić potrzeby gospodarstw domowych, jednocześnie realizując cele ekologiczne. Dzięki możliwości łączenia tradycyjnych i nowoczesnych technologii oraz wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, każdy z tych systemów oferuje różne korzyści i wyzwania. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki i wymagań każdego systemu oraz wybór odpowiedniego rozwiązania do konkretnej sytuacji.
Dyrektywa EPBD dąży do zwiększenia efektywności energetycznej budynków w Unii Europejskiej, zachęcając do stosowania systemów hybrydowych, które łączą gaz z odnawialnymi źródłami energii, ale nie oznacza zakazu stosowania kotłów gazowych. Jednocześnie nowoczesne kominki, spełniające normy dyrektywy Ekoprojekt, są akceptowane w większości regionów Polski.
Planując modernizację systemów grzewczych, warto uwzględnić zarówno aspekty efektywności energetycznej, jak i kwestie ekologiczne. Zaleca się zapoznanie z lokalnymi przepisami dotyczącymi ogrzewania oraz skonsultowanie planów z ekspertami. Dzięki temu projektanci, inwestorzy i użytkownicy mogą korzystać z nowoczesnych rozwiązań, które są efektywne, ekologiczne i dostosowane do ich potrzeb.
Źródła:
